مسجد امیرچخماق یزد
مجموعه امیرچخماق، مجموعه ای با ارزش در وسط بافت قدیمی و نام میدانی در شهر یزد است. این مجموعه یکی از شاخص‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می‌شود.
مجموعه امیرچخماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار است که قدمت‌شان به دوره تیموریان (قرن 9 هجری) می‌رسد و در فهرست آثار تاریخی کشور نیز به ثبت رسیده‌اند. در آن دوره امیرجلال‌الدین چخماق از امرا و سرداران شاهرخ تیموری و حاکم یزد بود که با همکاری همسر خود فاطمه‌خاتون برای آبادانی شهر یزد مجموعه‌ای شامل مسجد، میدان، تکیه، حمام، کاروانسراها، خانقاه، قنات خانه و چاه آب سرد را ساخت. این بنا در زمره مهمترین وارزنده ترین اقدامات خیرخواهانه حاکم یزد در دوران تیموری به شمار می رود.
مسجد امیر چخماق واقع در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق است که در تاریخ یزد به نام مسجد جامع نو و یا مسجد دهوک نیز خوانده شده‌است و در سال ۸۴۱ هـ. ق احداث گردید. این مسجد بی شک از حیث شکوه، عظمت، زیبایی، وسعت، اهمیت و اعتبار بهترین و معتبرترین مسجد پس از مسجد جامع شهر یزد است.
گنبد مسجد امیرچخماق با کاشی سبز رنگ پوشیده شده که خمیده و ترک‌دار است و اطراف آن، کتیبه‌ای از یکی از سوره‌های قرآن کریم به خط زیبای کوفی وجود دارد. سردر شرقی مسجد، کتیبه‌ای از کاشی معرق به خط «محمد الحکیم» دارد. گرم خانه یا جماعت‌خانه‌ی بنا نیز دو در چوبی دارد که بر دو لنگه‌ی آن، عبارت‌های «لااله الا الله»، «محمد رسول‌الله» و «علی ولی‌الله» به خط نسخ و میان دو کتیبه، کنده‌کاری شده است. همچنین مسجد مأذنه مستطیل شکل آجری دارد که بر ورودی ضلع شرقی مسجد مشرف است. محراب مسجد پوشیده از نقوش معرق و مقرنس است و در وسط آن سنگ مرمر بسیار زیبایی وجود دارد که شکوه هنر کاشیکاری ایرانى ـ اسلامى را به نمایش می گذارد.
این مسجد دارای دو شبستان زمستانی و تابستانی است که در قسمت زمستانی مسجد در سوی دالان ورودی قرار دارد که نور آن با سنگ مرمر تامین می شود. شبستان تابستانی آن در (بالای محراب) بادگیر بسیار زیبایی واقع شده است.
منبع: سایت راهنماسفر
